Historia Parafii

Rzymsko-katolicka parafia p.w.św. Wawrzyńca diakona i męczennika w Dąbrowie powstała w XIIIw. Jednak o powstaniu parafii nic pewnego nie wiadomo. Należały do niej: Ciepielowice, Jamka, Karczów, Lipowa, Prądy, Skarbiszów, Sokolniki, Wawelno. W 1936r. wydzielono z parafii Prądy i Wawelno oraz utworzono osobną parafię p.w. Najśw. Serca Pana Jezusa. W 1957r. wyłączono Skarbiszów i przyłączono do sąsiedniej parafii Narok.

Obecnie Dąbrowa jest wsią gminną, położoną na północnym skraju Borów Niemodlińskich, w odległości 2 km. od Opola. Nazwa pochodzi od wyrazu dąbrowa – oznaczającego las dębowy.

Karczów – wieś położona prostopadle do drogi z Opola do Brzegu, 2 km. od Dąbrowy. Nazwa wsi ustanowiona została po II wojnie światowej. Nazwa pierwotna utworzona została od niemieckiego nazwiska Schon/e/ z polskim przyrostkiem -owice, bądź też z niemieckim przyrostkiem -witz.

Pierwsze wzmianki o parafii oraz najważniejsze wydarzenia do XVIIw.

Pierwsze wzmianki o kościele w Dąbrowie pochodzą z 1305 roku. 16 VII tegoż roku ówczesny proboszcz Mikołaj występuje wśród świadków we Wrocławiu poświadczając dokument oficjała biskupiego Konrada odnośnie prawa patronackiego kościoła w Psim Polu. Druga wzmianka pochodzi również z 1305 roku. Wymieniona jest w niej wieś Skarbiszów jako jedna z czynszowych wsi biskupich. Oto jej treść: „W Skarbiszowie są 42 włóki dające dziesięcinę (w pieniądzach a nie w naturze), z których 12 należy do kościoła w Dąbrowie a pozostałe do Biskupa”. Kolejna adnotacja o kościele w Dąbrowie pochodzi z 1335r. a znajduje się w dziesięcinach nuncjusza Gelkardy de C. 3 IV 1336 parafia dąbrowska została poszerzona o wieś Wawelno gdyż Przeor i konwent w Czarnowąsach oddali ją pod zwierzchnictwo dąbrowskiego proboszcza. Do tamtejszego klasztoru, w charakterze świadków owej darowizny udali się: proboszcz z Dąbrowy Henryk, proboszcz Tilo z dzielnicy obok oraz kilku sołtysów i mieszkańców okolicy.

Od roku 1532 Dąbrowa jest wsią książęcą a następnie przechodzi w posiadanie niemieckich panów feudalnych. Od 1553r. jest własnością hrabiowskiego rodu Mettichów, później von Larischów, Zieglerów oraz von Prettwitzów. Od roku 1651 rozpoczyna się księga małżeństw. W tym też roku istnieje już w Dąbrowie kościół murowany o wymiarach: 30 łokci długi i 18 szeroki. Posiada on kamienną podłogę, trzy dzwony oraz trzy rzeźbione ołtarze. Od roku 1679 parafia podejmuje się budowy nowej plebanii. Proboszcz tymczasowo mieszka u gospodarza. Budowa trwa do 1681r., w którym to również wybudowano kaplicę w kościele oraz przerobiono jego sklepienie. Szesnaście lat później Maria Sabina hrabinia Mettich z domu Hrabina Verdugo ufundowała nowy ołtarz oraz monstrancję.

Duchowni od XVII do XIX w.

1651 Jan Franciszek Swanoch

12 VII 1679 Alojzy Miklis ur. w Szydłowie koło Niemodlina w 1650r.,
studiował w Nysie i Wrocławiu, święcenia: 19 IX 1676r.

Wikarzy:

1699
- Kasper Kiersch
- Franciszek Stefanider ur. 1681r.
- Balcer Bienina ur. 1682r.

1707-1717 Jerzy Goricki

1712 Andrzej Moszing

1720 O. Ignacy

1721 O. Johanes

1722-1725 O. Jakub

1726-1733 0. Sebastian Walecko

1733-1734 Jan Lasi

1734 Jerzy Szczepanek

Proboszczowie:

1735-1737 Walenty Jokiel zmarł 28 VIII 1737
1738-1762 Jan Haltzer ur. 1706 (pomagał również jako emeryt)

Wikarzy:

1742 Kasper Langer ur. 1706
1743-1748 Jerzy Maidak
1748 Paweł Antoni Syrzynek
1749 Tomasz Sochaski
1750 Błażej Odrobina
1750-1752 Paweł Biskup ur. 1702, święcenia 30 III 1734
1750-1758 Jerzy Muller ur. 1710
1752 Antoni Gduza
1758 Walenty Wioska
1760 Ludwig Moskowicz ur. 1723
1762 Franc Baelkasar ur. 1733
1763 Józef Przybyła
1767 Jakub Bittnes
1768 Wawrzyniec Kurek ur.1737

Proboszczowie:

1762-1770 Antoni Konza ur. 1725
VIII 1768 Antoni Frosbac administrator
1769 Baltazar Ziemiek ur. 1739 – administrator
1770-1784 Jan Nepomuk Karas dziekan
1804 Kasper Famuka administrator
1804-1838 Jan Merx ur. 1775, zmarł 24 I 1838
1854 Eugeniusz Hofman ur. 3 IV 1809, święcenia 7 IV 1832, administrator, dziekan, radca duchowy, zmarł 3 I 1894
III 1881 Józef Grzybila
8 XI 1886 Paweł Potyka ur. 1848, święcenia 28 VI 1872
1738-1762 Jan Haltzer ur. 1706 (pomagał również jako emeryt)

Najważniejsze wydarzenia w latach 1872-1921.

W sierpniu 1872 roku zostaje zakończona renowacja kościoła w Dąbrowie (rozpoczęcie renowacji nastąpiło jeszcze w tym samym roku). W uroczystość Bożego Narodzenia tegoż roku dolna Dąbrowa zostaje sprzedana przez barona von Ziegler księciu von Halzfeld-Wildenburg. Przy dacie 20 maja 1875r. odnotowane jest wydanie prawa majowego dotyczącego kształcenia i zatrudnienia niższych duchownych. W tym czasie również biskup wrocławski zostaje zwolniony przez władze państwowe, następuje wprowadzenie kościelnego zarządu dobrami przez wyznaczone gminie organy (Rada Parafialna, Rada Gminy). Z kolei w 1882r. zostaje zakupiony nowy cmentarz w Skarbiszowie z nadwyżek dochodów parafialnych. Od 1884 do 1885 trwa renowacja kościołów w Skarbiszowie i Szonowicach. (Karczowie). Również w 1884 roku zostaje pomalowana kaplica Matki Boskiej w Dąbrowie. Dwa ważne wydarzenia o podobnym charakterze mają miejsce w 1890r. i 1893r. Pierwsze dotyczy sprzedaży dolnych Szonowic wraz z kościołem przez Wollera Panu von Wichelbaus, który z kolei ofiarowuje to swemu najstarszemu synowi Fryderykowi. Natomiast w 1893r. zmienia właściciela dolna Dąbrowa, która zostaje sprzedana księciu Pszczyńskiemu, który również przeznacza to swemy synowi hrabiemu Kanradowi von Hocliberg. W maju tego roku prowadzone są misje ludowe przez Ojców Franciszkanów z Góry św. Anny. Misje odnotowane są również w styczniu 1894 roku, tym razem przeznaczone są one dla polskojęzycznych parafian. 2 X zostaje poświęcony dom św. Wawrzyńca, w którym zamieszkały siostry św. Elżbiety. 6 XII 1906r. zostaje poświęcony nowowybudowany kościół w Szonowicach p. w. Wniebowzięcia NMP. Na szczególne miejsce zasługuje uroczystość z dnia 12 V 1919r. Już w przeddzień przyjeżdża do Dąbrowy metropolita wrocławski, kardynał A. Bertram, który następnego dnia bierzmuje 480 osób.

Organizacja i życie parafialne po II wojnie światowej.

Od 1936 do 1946 obowiązki proboszcza parafii w Dąbrowie pełnił ks. Karol Knosala, po którym duszpasterstwo obejmuje ks. Józef Maciaszek. Pełnił on posługę kapłańską do roku 1949, w którym proboszczem zostaje jego brat ks. Tadeusz Maciaszek. Przepracował on w parafii 32 lata. W roku 1981 proboszczem zostaje ks. Zbigniew Kuryłek. Jego staraniem powstał kościół w Nowej Jamce (został przebudowany z budynku mieszkalnego). Po nim, od XII 1983r. proboszczem zostaje ks. Józef Sztonyk, który pełni posługę kapłańską do 1989r. Kolejnym proboszczem, urzędującym tylko rok, zostaje ks. Erwin Mateja, a następnie ks. Marcin Bonk, który piastuje ten urząd do dnia dzisiejszego.
W 1988r. parafianie doczekali się pierwszych święceń kapłańskich. Neoprezbiterem był ks. Piotr Adamski z Dąbrowy. Natomiast Karczów szczyci się trzema powałaniami do zakonów żeńskich. Siostra Emanuela (Gabriela Wiercimok) przebywa w Rzymie, siostra Antonia (Zofia Gruntowska) znajduje się w Raciborzu, natomiast siostra Teresa (Maria Trenka) jest misjonarką w Ghanie. Od XII 1994 roku istnieje w parafii funkcja nadzwyczajnych szafarzy, którzy niosą Chrystusa đo chorych i starszych porafian w każdą niedzielę i uroczystość.